pigmentvlekkenPigment is een kleurstof (melanine) die in de weefsels zit van dieren, planten en mensen. Het geeft kleur aan je haren, de iris van je oog en aan je huid. Het pigment beschermt je huid tegen de UV-straling die in zonlicht zit. Als je lang in de zon zit maakt de huid meer pigment aan, zodat je beter beschermd bent. Een prettige bijkomstigheid is het kleurtje dat je ervan krijgt.

Te veel in de zon is echter nooit gezond: een overdosis aan UV-straling verhoogt de kans op huidkanker en je huid veroudert er sneller door. Bovendien kunnen de cellen die pigment maken ‘in de war raken’ waardoor je ophopingen van pigment (hyperpigmentatie) krijgt: donkere vlekken op je huid.

Er zijn verschillende vormen:

Ouderdomsvlekken

ouderdomsvlekkenOuderdomsvlekken (de officiële naam is lentigo) komen veel voor: de meeste mensen vanaf middelbare leeftijd hebben wel een of meer van die bruinige vlekjes op de huid. Deze pigmentvlekjes ontstaan vooral op plekken die veel in de zon komen, zoals de handruggen en het gezicht. Ze worden ook wel zonnevlekken of levervlekken genoemd. Ouderdomsvlekken zijn bijna altijd goedaardig: behandeling gebeurt dan vooral omdat men het ontsierend vindt.

Soms wordt een ouderdomsvlek kwaadaardig: de vlek is dan niet meer egaal van kleur, maar grillig gepigmenteerd. Ga naar de huisarts als een vlekje verandert of klachten geeft. Het is goed om niet te wachten totdat er pigmentvlekken zijn ontstaan, maar al vroeg aandacht te geven aan de gezondheid van je huid: zonneschade wordt namelijk ‘in de huid opgeslagen’: in de jeugd opgelopen schade kan op latere leeftijd problemen geven.

Zwangerschapsmasker

melasmaEen andere vorm van overmatige pigmentvorming is het zwangerschapsmasker (andere namen zijn melasma of chloasma). Dit zijn donkere vlekken in het gezicht en soms de nek. Bij donkere vrouwen zijn ze vaak juist wat lichter van kleur dan de omliggende huid. Het komt vooral voor bij zwangere vrouwen, vandaar de benaming. Ze worden veroorzaakt door de zwangerschapshormonen. De vlekken zijn onschuldig en verdwijnen meestal weer geleidelijk na de bevalling. Wel hebben vrouwen die het eenmaal hadden, een wat grotere kans om er bij een volgende zwangerschap weer last van te krijgen. Ook is de kans groter om er bij pil gebruik weer een te ontwikkelen.

Andere pigmentstoornissen

Een teveel aan pigment in de huid kan ook nog voorkomen bij:

  • de ziekte van Addison (een hormoonaandoening van de bijnieren)
  • hemosiderose (een ziekte waarbij het lichaam te veel ijzer vasthoudt)
  • gebruik van de anticonceptiepil (als je gevoelig bent voor het effect van de hormonen die erin zitten). Als je de pil gebruikt kun je een “zwangerschapsmaker” krijgen. Gebruik een goede uv bescherming. Als je eenmaal een zwangerschaps masker hebt gehad is de kans groter om er weer een te krijgen.

Te weinig pigment

Er bestaan ook aandoeningen waarbij je in plaats van teveel, juist te weinig pigment hebt (depigmentatie). Vitiligo is daarvan een voorbeeld, daarbij zijn er lichte vlekken in de huid. Als het lichaam helemaal geen pigment kan aanmaken spreekt men van albinisme.

Huidtherapeutische behandeling

Wij kunnen pigment op verschillende manieren behandelen. Ouderdomspigment (pigment door zonbeschadiging) is goed te behandelen met lichttherapie. Wilt u meer weten over deze behandeling kijk dan onder het kopje pigment/lichttherapie. Hormonaal pigment is moeilijk te behandelen maar doormiddel van chemischepeelings kunnen er goede resultaten behaald worden. Wilt u meer weten over deze behandeling kijk dan onder het kopje lira clinical peelings en lichttherapie.